Aktualności, Ekologia, Ochrona środowiska

Polacy zbadali trasy migracji rzadkiego gatunku ptaka

fot. Wikipedia

Polscy naukowcy jako pierwsi na świecie zbadali sposób migracji ślepowrona – jednego z gatunków czapli. Analizę przeprowadzono przy użyciu nowoczesnej technologii – nadajników GPS/GSM. Artykuł dotyczący wędrówki ptaków ukazał się w czasopiśmie „Journal of Ornithology”.

Praca ornitologów rozpoczęła się w 2012 roku. Wtedy naukowcy schwytali trzy dorosłe ślepowrony w Brzeszczach (woj. małopolskie). Każdego z ptaków zaopatrzono w nadajnik GPS/GSM polskiej firmy – Ecotone.

„Urządzenia te są miniaturowe i stanowią nieco ponad 3 proc. masy ciała ptaków, dlatego nie były dla nich uciążliwe” – wyjaśnia PAP dr Mateusz Ledwoń z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie, jeden z autorów publikacji.

Wielomiesięczne działanie aparatury zapewniły panele słonecznie umieszczone na jej powierzchni. Co kilka godzin nadajnik wysyłał do serwera informację o lokalizacji ptaka, która pojawiała się w postaci punktu na mapie na komputerach naukowców.

„Badania pokazały, że ślepowrony podczas wędrówki na zimowiska lecą tylko w nocy, z prędkością około 50 km/h. Za dnia, w przerwach między nocnymi lotami, ślepowrony odpoczywały. Podczas jednej nocy ptaki pokonywały bez odpoczynku do kilkuset kilometrów” – opowiada dr Ledwoń.

Największym zaskoczeniem dla naukowców było odkrycie, że ślepowrony wędrują całkiem odmiennie niż ich bliska „kuzynka” – czapla purpurowa, która całą trasę na zimowiska (ponad 4000 km) pokonuje w ciągu 5-7 dni. Ślepowrony natomiast podczas wędrówki stosują technikę „żabich skoków” – po kilkudniowych przelotach robiły bowiem długie odpoczynki trwające po około dwa tygodnie. Następnie podejmowały dalszą wędrówkę. Ślepowrony z kolonii w Polsce muszą pokonać ponad 4000 kilometrów, by dotrzeć na zimowiska w Sahelu w środkowej Afryce.

„Nasze ślepowrony odpoczywały w środkowych Włoszech, na Korsyce, Sardynii i w Algierii. Wstępne dane wskazują, że wędrówka na zimowiska zajmuje temu gatunkowi ptaków około dwa miesiące” – dodaje ornitolog.

Ślepowron jest bardzo rzadkim gatunkiem czapli – cała jego populacja liczy w Polsce niecałe 900 par. Jedyne stałe miejsca gniazdowania w Polsce znajdują się w okolicach Oświęcimia i Skoczowa – to jedno z najbardziej wysuniętych legowisk tego gatunku w północnej części Europy.

„Uzyskane wyniki z uwagi na niewielką liczbę zamontowanych nadajników uważamy jako wstępne. Ponadto nie udało się nam zlokalizować docelowych zimowisk badanych ślepowronów” – mówi dr Ledwoń.

Prawdopodobnie jeden z ptaków zginął podczas przelotu nad Saharą. W przypadku dwóch pozostałych nadajniki przestały działać ze względu na zbyt słabo naładowane baterie – być może pióra częściowo zakryły nadajniki, co ograniczyło dostęp światła do paneli słonecznych. Naukowcy przypuszczają, że wpływ na słabe ładowanie mógł mieć też tryb życia ptaków. Ślepowrony zazwyczaj dzień spędzają ukryte w szuwarach lub krzewach, a żerują głównie nocą.

W skład zespołu badającego wędrówki polskich ślepowronów wchodzi również dr Jacek Betleja z Działu Przyrody Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, który jest współautorem artykułu w „Journal of Ornithology”. Zakup trzech nadajników wykorzystanych w czasie badań sfinansowały Krakowskie Zakłady Eksploatacji Kruszywa „Kruszywo S.A.” – na terenie dwóch żwirowni, gdzie prowadzone jest wydobycie przez tą firmę, mieszka prawie 30 proc. polskich ślepowronów.(PAP)

szz/ agt/
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

Mogłoby Ci się również spodobać

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *