Okłady borowinowe (Fot. RoztoczeWschodnie.pl)
Torf wykorzystywany był od zarania wieków jako materiał opałowy, ziemia ogrodnicza a nawet materiał budowlany jako bardzo dobry materiał izolacyjny. Ten artykuł odnosi się do leczniczych właściwości torfu, którego złoża we wsi Podemszczyzna uznawane są za najlepsze tego typu stanowiska w Polsce. Borowina bo o niej mowa nazwę swą zawdzięcza borom, w nich to bowiem rozpoczęto pozyskiwanie tego cennego surowca. Właściwości kosmetyczne i lecznicze borowiny doceniali już starożytni, z Kleopatrą na czele, znani z dbałości o ciało i umysł.
Borowina to nieodwodniony torf, określany czasami czarnym złotem, który powstał w wyniku humifikacji roślinności bagiennej. Zawiera niewielkie ilości składników nieorganicznych takich jak związki magnezu, potasu, żelazo czy wapń a swoje właściwości lecznicze zawdzięcza głównie dużym ilościom składników organicznych. Do najważniejszych należą: bituminy – żywice, tłuszcze, związki o charakterze estrogenowym, pektyny ? garbniki i kwasy humusowe (fulwonowe, huminowe i hymatomelanowe) oraz enzymy. Właściowości wspomnianych już kwasów huminowych powoduj, że borowina ma właściwości oczyszczające organizm z ubocznych efektów przemiany materii. To dlatego w horynieckich sanatoriach używana jest tylko jeden raz. Borowina wydobywana w Podemszczyźnie zawiera 89% wody, 10% substancji organicznych i 1% substancji nieorganicznych.
Czarne złoto Roztocza Wschodniego - Borowina (Fot. RoztoczeWschodnie.pl)
Do lecznictwa borowinę użyto po raz pierwszy w Europie w Orawie (1815 rok) a na terenach Polski w Krynicy Górskiej w 1858 roku. Dlaczego działa? Jest to biologicznie czynny rodzaj torfu, oznaczający się wysokim stopniem rozkładu. W jej skład wchodzą sole kwasów, sole mineralne, szczególnie żelazowe. W wyniku tego borowina zawiera składniki, które mają działanie przeciwzapalne, ściągające i bakteriobójcze. Cechą charakterystyczną dla torfu leczniczego jest silne przegrzanie leczonego miejsca przy słabym odczuciu ciepła na skórze ? innymi słowy nasze ?błota? leczą, grzeją ale nie parzą. Dzięki tej właściwości okłady mają temperaturę powyżej 40°C, którą oddają w sposób równomierny i stopniowy – ma to duże znaczenie w przypadku działań rozkurczających i przeciwbólowych borowiny.
Kopalnia odkrywkowa borowiny w Podemszczyźnie (Fot. RoztoczeWschodnie.pl)
Borowinę wykorzystuje się w postaci olejków, masażów i okładów borowych częściowych lub całkowitych oraz kąpieli borowinowych, a także coraz częściej do produkcji kosmetyków, z racji na właściwości ściągające i bakteriobójcze. Wskazania do leczenia borowiną obejmują:
– choroby układu ruchu (zastosowanie w reumatologii, neurologii i ortopedii)
choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów, dyskopatie (rwa kulszowa i ramienna), zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, stany pourazowe i pooperacyjne kręgosłupa i stawów
– choroby ginekologiczne
przewlekłe stany zapalne dróg rodnych, stany pooperacyjne, niepłodność, zespół klimakteryczny
– choroby układu trawienia
przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego, przewlekłe zapalenie wątroby
– choroby układu moczowego
przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego
Stosowana jest w kuracjach odchudzających i antycellulitowych. Wydawać by się mogło, że produkt naturalny używany może być bez ograniczeń, jednak siła oddziaływania jest tak silna, że terapię z borowiną należy prowadzić pod opieką balneologa, lekarza zajmującego się leczeniem uzdrowiskowym.
Złoże borowiny w Podemszczyźnie zajmują obszar około 35ha a jego wydajność szacuje się na około milion metrów sześciennych.
Konsultacja naukowa – dr Beata Bogusz Dukacz, specjalista balneolog i medycyny fizykalnej oraz reumatolog
Źródło: RoztoczeWschodnie.pl
