Aktualności

Gdzie rośnie kawa i jak wygląda kawowiec?

gdzie rośnie kawa - jak wygląda kawowiec
fot. przepisynakawe.pl / materiały prasowe

Ojczyzną kawy jest Afryka, a konkretnie obszary Wyżyny Abisyńskiej leżące na terenie dzisiejszej Etiopii. Przypuszcza się nawet, że samo słowo „kawa” pochodzi od nazwy etiopskiego miasta Kaffa.

To właśnie z Afryki kawa stopniowo rozprzestrzeniła się na cały świat, choć nie od razu, bo początkowo tylko na Bliskim Wschodzie. Ostatecznie wraz ze statkami handlowymi zawitała także do Europy, prawdopodobnie poprzez najbardziej aktywne wówczas porty – Amsterdam, Londyn lub Hamburg.

Zapotrzebowanie na kawę, jej dostępność i popularność początkowo nie były zbyt wielkie. Wkrótce jednak niektóre europejskie kraje dostrzegły potencjał tkwiący z niepozornych ziarnach i rozpoczęły własne uprawy kawy – sadzonki kawowców zostały w tym celu wywiezione do krajów stanowiących ich zamorskie kolonie. Tak właśnie kawa trafiła do Ameryki Południowej i Centralnej oraz do Azji, gdzie warunki klimatyczne zdecydowanie sprzyjają uprawie kawowców.

Jak wygląda krzak kawowca?

Rosnące dziko drzewa kawowca mają wysokość nawet kilku metrów, jednak aby ułatwić ich uprawę i zbiory, drzewa odpowiednio przycina się, dlatego na plantacjach znajdziemy raczej krzaki o wysokości od 1,4 do 2,0 metrów. Drzewa i krzewy kawowca mają duże liście i wydają bardzo dużo owoców o średnicy około 10-12 mm, odrobinę przypominających wyglądem nasze wiśnie. Smak miąższu tych owoców jest nieprzyjemny, dlatego nie nadają się one do spożycia. Ważne są jednak nie owoce, ale pestki owoców, czyli właśnie ziarna kawy, które pozwalają uzyskać znany nam wszystkim napój – kawę.

Botanicy wyodrębnili jak do tej pory 66 gatunków drzewa kawowego, przy czym uprawia się tylko nieliczne z nich, natomiast kluczowe znaczenie w produkcji kawy maja tylko dwa gatunki – arabika (Coffea Arabica) oraz robusta (Coffea Canephora var. Robusta). Pierwszy gatunek stanowi około 70% wszystkich upraw, natomiast drugi około 29%. Sadzonka kawowca rośnie średnio trzy lata uzyskując odpowiednią dojrzałość. Dopiero wówczas zaczyna kwitnąć, a po kolejnych kilku miesiącach może wydawać owoce. Owoce kawy zbiera się nawet kilka razy w ciągu roku.

Pas kawowy

Obecnie kawę uprawia się w tzw. pasie kawowym – gdybyśmy spojrzeli na mapę świata,  pomiędzy Zwrotnikiem Raka na półkuli północnej oraz Zwrotnikiem Koziorożca na półkuli południowej znajdują się kraje, w których na masową skale uprawia się kawę. Dotyczy to przede wszystkim terenów Afryki (Etiopia, Kenia, Uganda), Azji (Indie, Wietnam, Indonezja) oraz Ameryki Południowej i Centralnej (Brazylia, Kolumbia, Meksyk, Gwatemala i Kostaryka). Kawowiec wymaga odpowiedniego klimatu, w którym nie występuje wyraźny podział na pory roku, a takie warunki zapewnia właśnie strefa międzyzwrotnikowa.

Największym producentem kawy na świecie jest Brazylia, która wg. danych za rok 2012 zapewnia aż 35% światowej produkcji. Kolejne dwa miejsca zajmują kraje azjatyckie – Wietnam i Indonezja, z udziałami w rynku odpowiednio 15% i 8%. Na dalszych miejscach znajdują się kolejne kraje Ameryki – Kolumbia (6%) oraz Honduras (3%).

Arabika i robusta

Wcześniej poznaliśmy już dwa najważniejsze w przemyśle kawowym rodzaje ziaren kawy – arabikę i robustę. Każdy z nich ma swoje zalety. Arabika wyróżnia się bogactwem smaku, aromatu i dużą kwasowością, robusta natomiast ma więcej charakterystycznej dla kawy goryczki i zazwyczaj zawiera więcej kofeiny. Dlatego zdecydowana większość kawy na świecie stanowią mieszanki tych dwóch gatunków.

Poprzez odpowiednie proporcje można uzyskać kawy o zróżnicowanym smaku, przy czym zawsze dodatek robusty powoduje, że kawa jest bardziej intensywna i mocna w smaku. Zarówno arabika jak i robusta muszą być uprawiane w ściśle określonych warunkach klimatycznych. Plantacje arabiki zlokalizowane są głównie na wyżynach w Ameryce Łacińskiej, wschodniej Afryce oraz Azji. Robusta najlepiej rozwija się natomiast na terenach nizinnych, w związku z tym jej główne plantacje znajdują się przede wszystkim w zachodniej i środkowej Afryce oraz w południowej Azji.

Mogłoby Ci się również spodobać

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *