Status gospodarstwa ekologicznego potwierdza się certyfikatem wydanym przed upoważnioną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi jednostkę certyfikującą. Dokument ten uprawnia do umieszczania na produktach specjalnego logo (tzw. „euroliścia”).
Co to jest gospodarstwo ekologiczne?
Rolnictwo ekologiczne to takie, które nie stosuje nawozów sztucznych, pasz przemysłowych, syntetycznych środków ochrony roślin oraz żadnych innych środków agrochemicznych. Nieakceptowane jest także stosowanie żywności modyfikowanej genetycznie (GMO). W zakresie uprawy roślin gospodarstwo ekologiczne powinno używać wyłącznie nawozów organicznych i naturalnych, stosować ekologiczny materiał siewny, wprowadzać właściwy płodozmian, prowadzić odchwaszczanie mechaniczne (bez środków chemicznych) oraz stosować preparaty biologiczne i roślinne. W zakresie chowu zwierząt niezbędne jest zapewnienie przestrzeni (maksymalna obsada na 1 ha to 1,5 dużej jednostki przeliczeniowej inwentarza), dostęp do pastwisk i wybiegów. Zwierzęta w gospodarstwie ekologicznym powinny być karmione paszami wytwarzanymi metodami ekologicznymi. Leczenie odbywa się metodami naturalnymi, antybiotyki są podawane wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach.
Proces certyfikacji na gospodarstwo ekologiczne: krok po kroku
Rolnik, który chce potwierdzić, że jego gospodarstwo prowadzi produkcję metodami ekologicznymi (np. w celu uzyskiwania dopłat) musi przystąpić do procesu certyfikacji. Przebiega on w następujących etapach:
- zgłoszenie do wybranej jednostki certyfikującej mającej upoważnienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W Polsce jest 11 takich jednostek, między innymi oddział Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji w Pile. Pełny wykaz znajduje się tutaj https://bip.minrol.gov.pl/Informacje-Branzowe/Produkcja-Roslinna/Rolnictwo-Ekologiczne/Jednostki-Certyfikujace
- wypełnienie wniosku o certyfikację i skompletowanie dokumentacji – szczegółowe wytyczne zależą od wybranej jednostki;
- zgłoszenie zamiaru przejścia na produkcję ekologiczną u Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (w skrócie WIJHARS). Przy zgłoszeniu należy wybrać formularz „Zgłoszenie działalności w rolnictwie ekologicznym”. Wypełnia się go w dwóch egzemplarzach: dla WIJHARS i jednostki certyfikującej;
- wniesienie opłaty za kontrolę gospodarstwa – jednostka certyfikująca pobiera ją co roku, przed każdą kolejną kontrolą;
- wejście w okres przestawiania, czyli stopniowych zmian z produkcji konwencjonalnej na ekologiczną. Zwykle trwa to 2 lata, ale możliwe jest także wydłużenie lub skrócenie tego czasu o rok;
- uzyskanie certyfikatu potwierdzającego zgodność produkcji z metodami ekologicznymi, a tym samym nabycie prawa do oznaczania swoich produktów znakiem „euroliścia”.
Po pomyślnym przejściu procesu certyfikacji konieczne jest przyjmowanie corocznych kontroli, które sprawdzają, czy gospodarstwo nadal spełnia zasady gospodarstwa ekologicznego.
