Jeśli chcemy przystąpić do wiosennego przeglądu, trzeba pamiętać o tym, aby pogoda była słoneczna i bezwietrzna. Bardzo ważne jest także to, by na zewnątrz panowała temperatura co najmniej 15 stopni Celsjusza. Poznaj inne niezbędne obowiązki pszczelarza na wiosnę!
Jeśli chodzi o ubranie pszczelarza, nie powinno na nim być pozostałości innych zapachów. Idealnym wyborem będzie jasny fartuch.
Koniecznie zabieramy ze sobą niezbędny sprzęt pszczelarski, czyli – kapelusz z ochronną siatką, dłuto, podkurzacz, naczynie z wodą, szczoteczkę oraz rojnicę-transportówkę. Jeżeli nie masz potrzebnego sprzętu,
koniecznie go zakup. Możesz to zrobić w sklepie stacjonarnym, szeroką ofertę wyboru zagwarantuje Ci również internetowy sklep pszczelarski. Niezależnie od tego, jak długi mamy staż jako pszczelarze, każdy boi się użądlenia.
Co w razie użądlenia?
Jeśli już do niego dojdzie, nie możemy wypuścić z ręki trzymanego przedmiotu, ponieważ może to pobudzić strażniczki. Żądło usuwamy, używając dłuta lub innego ostrego narzędzia.
Robimy to poprzez przesuwanie – by nie wypuścić z jeszcze więcej jadu, który nagromadził się w zbiorniczku u nasady. Zapachu jadu pozbywamy się, przemywając wodą miejsce po użądleniu.
Jak podchodzić do ula?
Jeśli chcemy odwiedzić ul, koniecznie trzeba mieć rozpalony podkurzacz. Jeśli pszczoły będą zachowywać się spokojnie, możemy chwilowo zrezygnować z podkurzania.
Wbrew pozorom, jeśli będziemy korzystać z odymiacza rzadko, znacząco ułatwi to pracę w pasiece. Dzięki temu nie zaburzamy zwyczajnego rytmu życia pszczół.
Dobrą praktyką jest korzystanie z odymiania wyłącznie wzdłuż otwieranych uliczek. Jeśli chodzi o dym, pozyskujemy go z próchna z drzew liściastych. Najlepiej sprawdzi się wierzba, olcha, lipa, topola czy osika. Wielu pszczelarzy poleca również dodanie propolisu.
Główny przegląd – jak go przeprowadzić?
Jeśli chodzi o główny przegląd wiosenny, należy go wykonać w sposób dokładny, a zarazem w miarę szybki. To jeden z najważniejszych obowiązków pszczelarza. Wszystko dlatego, że nadaje całej rodzinie odpowiednie tempo rozwoju.
Aby pszczela rodzina miała zagwarantowany intensywny rozwój, musi być wystarczająco ciepło w gnieździe. Podczas przeglądu pszczoły produkują pokarm dla larw i matki, dlatego są niezwykle zajęte. Wylatują po wodę oraz pyłek.
Zachowanie równowagi
Pszczelarz musi pilnować zachowania prawidłowego stosunku rodni do liczby pszczół. Ściemniaczem oddziela rodnię od miodni, tym samym przenosząc do niej plastry z zapasami. Dzięki temu nagłe zmiany pogodowe nie będą miały wpływu na tempo rozwoju rodziny.
Kiedy zdecydować się na przegląd?
Przegląd przeprowadzamy wiosną – najczęściej w drugiej połowie kwietnia. Przeważnie w tym okresie warunki są najbardziej odpowiednie. Niegdyś przeglądu dokonywano wtedy, gdy możliwa była praca z podwiniętymi rękawami koszulki.
Obecnie idealna sytuacja to taka, gdy w czasie przeglądu występuje nawet słaby pożytek. Dzięki temu, rozebranie gniazda nie jest zachętą do rabunku.
Pszczoły, które chcą obrabować ul, nie tylko znacząco przeszkadzają w pracy, ale także mogą być nosicielami groźnych chorób. Pamiętajmy, by rozpoczynać przegląd zawsze od najsłabszych rodzin.
Cele przeglądu
Cele przeglądu mogą być różnorodne. Pszczelarz może chcieć ocenić kondycję rodziny, jakość czerwiu, liczebność, jakość matki, dokonać analizy zapasów oraz stanu zdrowotnego rodziny, wyregulować wielkość gniazda.
Musimy także wyczyścić ramki, umożliwić owadom dostęp do wody. Wszystkie te działania mają wpływ na tempo rozwoju rodziny pszczelej na wiosnę.
Ocena liczby i jakości czerwiu
Pierwszym krokiem jest określenie kondycji rodziny. Dokonujemy tego na podstawie liczby plastrów, które są obsiadane przez pszczoły na czarno. W przypadku mocnych rodzin, obsadzonych będzie osiem-dziesięć plastrów, natomiast w przypadku średnich sześć-siedem.
Oceny czerwiu dokonujemy na podstawie jego liczby i jakości. Jeśli chodzi o rodziny silne, powinno być 6-7 plastrów czerwia, z czego połowa powinna być kryta, a resztę stanowią jaja oraz najmłodsze larwy. Czerw musi być zwarty, z kolei jaja i larwy powinny zajmować po sobie kolejne kręgi.
Ocena matki
Jeśli matka pszczela będzie niskiej jakości, czerw będzie rozstrzelony. W przypadku gdy czerw jest wyłącznie trutowy, nieregularny, złożony w sposób przypadkowy na plastrach, świadczy to o występowaniu trutówek.
Jeśli chcemy odnaleźć matkę, przeważnie będzie ona znajdować się na plastrze gniazdowym. Możemy wtedy ocenić jej skrzydełka, wielkość oraz rozczerwienie.
Co istotne, matka może zaprzestać czerwienia z powodu zimna, źle ocieplonej rodni, wilgoci, braku pokarmu, karmicielek lub w przypadku, gdy gniazdo będzie zbyt obszerne. Obowiązkiem pszczelarza jest ocena, czy pszczoła jest wadliwa. Jeśli tak, wymieniamy ją na odpowiednią.
To dlatego dobrą praktyką jest zimowanie matek zapasowych. Jeśli takowych nie posiadamy, łączymy rodzinę z inną. Pamiętajmy jednak, by nie łączyć rodzin chorych ze zdrowymi.
Stan zapasu pokarmów
Jeśli chodzi o obowiązki, bardzo ważna jest także ocena stanu zapasu pokarmu w postaci miodu. Liczymy go w plastrach gniazdowych oraz w tych, które są pozostawione za przegrodą.
Ilość miodu powinna być na tyle wystarczająca, by posłużyła do pierwszego większego pożytku.
W tym okresie potrzeby rodziny są naprawdę wysokie ze względu na wychowanie dużej liczby czerwiu. W połowie kwietnia w gnieździe powinno znajdować się ok. 7 kilogramów zapasów węglowodanowych.
Mniejsza ilość może doprowadzić do zahamowania czerwienia matki, co nie tylko znacząco osłabi potencjał rodziny, ale także przyśpieszy pojawienie się nastroju rojowego.
Jeśli stwierdzimy braku w zapasach, niezwłocznie uzupełniamy je po przeglądzie. Pod koniec kwietnia, a także w maju, przeważnie jest na tyle pożytków, że pszczele rodziny nie odczuwają braku pyłku.
Ocena zdrowotności
Do pszczelarza należy także ocena zdrowotności pszczół. To właśnie w trakcie pierwszego przeglądu zazwyczaj rozbiera się gniazdo oraz ogląda plastry. Warunki są naprawdę dogodne, dlatego warto w tym okresie zdiagnozować choroby, m.in. warrozę czy nosemozę.
Jeśli porażenie daną chorobą jest naprawdę silne, pszczoły będą poruszać się leniwie po plastrach, siadać na zewnętrznych ścianach ula czy ubraniach.
Często także przed wylotem, można zauważyć w trawie zmęczone zbieraczki, które powracają z pola. Jeśli chodzi o warrozę, rozwija się ona najczęściej pod zasklepem czerwia trutowego lub pszczelego. Varroa destructor wyróżniają się na tle czerwiu.
Jak widać, istnieje wiele obowiązków pszczelarzy. Oprócz wyżej wymienionych czynności, warto zadbać również o regulację wielkości gniazda, czyszczenie ramek i uli, zapewnienie owadom dostępu do wody. Wtedy możemy cieszyć się zdrowymi rodzinami.
